شبیه سازی عددی نوسانات سطح آب های زیرزمینی ابزاری کارآمد جهت مدیریت منابع آب است. در این پژوهش تغییرات سطح ایستایی آبخوان شهداد در استان کرمان با استفاده از نرم افزار GMS و مدل MODFLOW شبیه سازی و موردبررسی قرار گرفت و تغییرات سطح ایستابی آبخوان بیانگر افت سطح ایستابی در قسمت شمال، شرق، جنوب و قسمتی از نواحی مرکزی آبخوان است. برای واسنجی مدل از داده های اندازه گیری شده ماهانه تراز آب در سال های 1392 تا 1393 و برای صحت سنجی از آمار ماهانه سال آبی 1393-1395 استفاده شد. تخمین پارامترهای آبخوان شامل هدایت هیدرولیکی، ضریب ذخیره و میزان تغذیه با روش مدل سازی معکوس و استفاده از کد PEST انجام پذیرفت. مقدار ضریب تبیین در مرحله صحت سنجی، برای مدل 95/0 به دست آمد که بیانگر انطباق قابل قبول داده های مشاهداتی و محاسباتی در دوره صحت سنجی و قابلیت مدل در پیش بینی تغییرات سطح ایستابی آبخوان است. با انجام آنالیز حساسیت، مشخص شد مدل نسبت به پارامتر دبی خروجی از چاه های بهره برداری بیش از تغذیه سطحی و ضریب هدایت هیدرولیکی حساسیت دارد و جهت کاهش افت سطح ایستابی لازم است میزان برداشت ماهانه از چاه های بهره برداری 30 درصد کاهش یابد.

متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد، لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

نوسانات سطح آب دریاچه ارومیه و تاریخچه تحولات آن از جمله موضوعاتی است که سال ها مورد بحث محققان علوم زمین بوده است. با وجود مطالعاتی که در گذشته در رابطه با تحولات دیرینه این دریاچه انجام گرفته است، ولی اطلاعات دقیقی در رابطه با تاریخ نگاری نوسانات سطح آب دریاچه ارومیه و ارتباط آن با رویدادهای زمین شناسی در این منطقه در دسترس نیست. نظریات ارایه شده در رابطه با سن نوسانات سطح آب دریاچه مبتنی بر تعیین سن نسبی و مقایسه آن با سایر دریاچه های کشورهای مجاور یا شواهد رسوبی در رسوبات کواترنری سایر نقاط ایران است. از این رو انجام پژوهشی که بر مبنای روش های آزمایشگاهی رهیافتی جدید در زمینه تاریخچه نوسانات سطح آب این دریاچه اریه دهد امری ضروری است. این پژوهش با هدف بررسی تحولات فضایی و زمانی نوسانات دیرینه دریاچه ارومیه از طریق پژوهش خطوط ساحلی قدیمی و پادگانه های دریاچه ای ارومیه با تاکید بر استفاده از داده های تعیین سن پادگانه های دریاچه ای صورت گرفته است. تعیین سن شش پادگانه دریاچه ای ارومیه به روش کربن 14 انجام گرفت. نتایج تعیین سن نشان می دهد، سن خطوط ساحلی شناسایی شده مربوط به به پلیوستوسن پایانی بوده و در محدوده زمانی 54 تا 35 هزار سال قبل قرار گرفته است و نظریاتی را که در رابطه با اختصاص این خطوط ساحلی قدیمی به دوره های گونر، میندل و ریس مطرح می شود، اصلاح می نماید. علاوه برآن از لحاظ زمانی نوسانات سطح آب دریاچه ارومیه با نوسانات سطح آب دریاچه های زریوار و همچنین دریای مرده همبستگی های نشان می دهد که بیانگر ارتباط زمانی نوسانات سطح آب این دریاچه ها بایکدیگر در دوره پلیوستوسن و صحت نتایج به دست آمده است.

پادگانه های دریاچه ای و خطوط ساحلی قدیمی دریاچه ارومیه یکی از مهم ترین شواهد ژئومورفولوژیکی دریاچه ارومیه هستند که بررسی آن ها ازلحاظ پراکندگی و تغییرات ارتفاعی و همچنین ماهیت رسوب شناختی آن ها می تواند اطلاعات بسیار ارزشمندی را در رابطه با نوسانات دیرینه سطح آب دریاچه ارومیه و همچنین شرایط محیطی و تغییرات آن در زمان رسوب گذاری در اختیار محققین علوم زمین در اختیار قرار دهد. این تحقیق باهدف مطالعه پادگانه ها و خطوط ساحلی قدیمی دریاچه ارومیه از دیدگاه رسوب شناسی با بررسی دانه بندی با استفاده از الک شیکر مرطوب و تجزیه وتحلیل آن ها در نرم افزار گردیستات و همچنین بررسی آنالیز عنصری و ژئوشیمی رسوبی رسوبات پادگانه های دریاچه ای از طریق انجام آزمایش های ICP و XRF و بررسی تغییرات آن ها هم زمان با نوسانات سطح آب دریاچه ارومیه انجام گرفت. نتایج مطالعات دانه بندی رسوبات نشان می دهد، همزمان با بالا آمدن سطح آب دریاچه، رسوبات ریزدانه در حد سیلت و رس در پادگانه های دریاچه ای نهشته شده است و با پسروی سطح آب دریاچه دانه بندی رسوبات به ماسه و گراول تغییریافته است. با بالا آمدن سطح آب دریاچه و همزمان شکل گیری پادگانه های دریاچه ای ارومیه، مقدار CaO افزایش یافته که علت آن را می توان با بالا رفتن مقدار کربنات کلسیم رسوبات شیمیایی و بیوشیمیایی ازجمله پوسته های صدف موجود در پادگانه های دریاچه ای در ارتباط دانست. عناصر اصلی سیلیس (SiO2)، آلومینیم (Al2O3)، اکسید منیزیم (MgO)، اکسید آهن ((Fe2O3، تیتان (TiO2)، اکسید پتاسیم (K2O)، اکسید سدیم (Na2O) و اکسید سولفور (SO3) همزمان با افزایش سطح آب دریاچه کاهش می یابد که نشان دهنده تاثیر کمتر رسوبات حمل شده با منشا خشکی در پادگانه های دریاچه ای بوده است و در زمان پس روی آب دریاچه این عناصر روندی معکوس را نشان می دهند. در این میان محتوی بیولوژیک نقش بسیار زیادی در تغییرات بافت رسوبات و همچنین تغییر در مقدار عناصر رسوبی همزمان با بالا آمدن سطح آب دریاچه را در رسوبات پادگانه های دریاچه ای ارومیه نشان می دهند.

متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد، لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

دشت جیرفت با اقلیم خشک و نیمه خشک یکی از دشت هایی است که با افزایش برداشت چشمگیر آب زیرزمینی در سال های اخیر روبرو بوده است. هدف از این مقاله ارزیابی اثرات بارندگی و شرایط اقلیمی بر نوسانات سطح آب زیرزمینی دشت جیرفت است. برای این منظور از داده­های بارندگی 6 ایستگاه باران سنجی و تبخیرسنجی در طول دوره 95-1370 استفاده شد و با روش تیسن بندی و استفاده از داده های ماهواره Chirps مقدار متوسط بارندگی دشت محاسبه گردید. نتایج نشان داد همبستگی پیرسون بین بارش و سطح آب زیرزمینی 23/0 است. برای یافتن اثرات خشک سالی و ترسالی بر سطح آب زیرزمینی، از شاخص بارندگی استانداردشده (SPI) استفاده شد. نتایج تحلیل ها به صورت سری زمانی متوالی نشان داد که، SPI با مقیاس زمانی بلندمدت 7 ماهه از همبستگی بیشتری (35/0) با هیدروگراف سطح آب زیرزمینی دشت برخوردار است. بررسی داده های هیدروگراف دشت جیرفت در دوره آماری 95-1381 نشان داد که در این مدت سطح آب زیرزمینی به اندازه 65/8 متر افت داشته و میزان متوسط افت سالانه 61/0 متر می­باشد. همچنین نتایج نقشه­های پهنه­بندی به روش کریجینگ در دوره های زمانی 5 ساله نشان داد که بخش­های جنوبی و مرکزی دشت دارای افت سطح آب زیرزمینی بیشتری هستند. در ادامه با استفاده از تحلیل خوشه ای وارد، دشت جیرفت به چهار خوشه تقسیم شد که برای خوشه 1 پیزومتر کلرود، خوشه 2 پیزومتر ساغری، خوشه 3 پیزومتر کُنارصندل و خوشه 4 پیزومتر چهره آباد انتخاب شدند. همبستگی بارش متوسط در هر خوشه با نوسانات سطح آب زیرزمینی با پیزومترهای منتخب آن خوشه به ترتیب کلرود (51/0r=)، ساغری (37/0r=)، کنارصندل (38/0r=) و چهره آباد (55/0r=) به دست آمد. با توجه به افت شدید سالانه و اضافه برداشت از دشت چنانچه اقدام جدی و مؤثری در این زمینه صورت نگیرد، این دشت در آینده نه تنها با تشدید پیامدهای زیست محیطی، بلکه با مشکلات اقتصادی و اجتماعی نیز مواجه خواهد شد